جستجوهای پرطرفدار

جشن باستانی و کهن چهارشنبه سوری ایرانیان مبارک باد

چهارشنبه‌سوری (Chaharshanbe Suri) یکی از جشن‌های باستانی ایرانیان است که در غروب آخرین سه‌شنبه سال خورشیدی و پیش از فرارسیدن نوروز برگزار می‌شود. این جشن، آمیزه‌ای از آیین‌های باستانی و باورهای کهن ایرانیان است که در طول قرن‌ها، سینه به سینه منتقل شده و همچنان پابرجاست.

تاریخچه و فلسفه:

ریشه‌های باستانی: برخی پژوهشگران، ریشه این جشن را به آیین‌های باستانی ایرانیان در ستایش آتش و پاکسازی سال نو مرتبط می‌دانند. آتش در فرهنگ ایرانی، نماد پاکی، روشنایی و گرما بوده و از دیرباز مورد احترام بوده است.

پیوند با نوروز: چهارشنبه‌سوری، پیش‌درآمدی برای جشن نوروز است و به نوعی، آماده‌سازی برای استقبال از سال نو محسوب می‌شود. ایرانیان باستان، باور داشتند که با سوزاندن آتش و پریدن از روی آن، پلیدی‌ها و بیماری‌های سال گذشته را از خود دور کرده و سال نو را با پاکی و شادابی آغاز می‌کنند.

آیین‌ها و رسوم:

آتش‌افروزی: مهم‌ترین رسم چهارشنبه‌سوری، برافروختن آتش و پریدن از روی آن است. مردم، بوته‌های خار و خاشاک را جمع‌آوری کرده و در غروب سه‌شنبه، آتش می‌زنند. هنگام پریدن از روی آتش، این عبارت را زمزمه می‌کنند: «زردی من از تو، سرخی تو از من». این عبارت، نمادی از انتقال بیماری‌ها و پلیدی‌ها به آتش و دریافت سلامتی و شادابی از آن است.

قاشق‌زنی: در این رسم، جوانان و کودکان، چادری بر سر می‌اندازند و به درِ خانه‌ها می‌روند. صاحب‌خانه، با شنیدن صدای قاشق، ظرفی را با آجیل، شیرینی یا میوه پر کرده و به آنها می‌دهد.

کوزه‌شکنی: در برخی مناطق ایران، رسم کوزه‌شکنی نیز در چهارشنبه‌سوری برگزار می‌شود. مردم، کوزه‌های قدیمی را از پشت‌بام به پایین پرتاب می‌کنند و باور دارند که با این کار، بدشانسی‌ها و گرفتاری‌های سال گذشته را از خانه دور می‌کنند.

فال‌گوش‌نشینی: در این رسم، زنان و دختران، پشت درِ خانه‌ها یا گذرگاه‌ها می‌ایستند و به سخنان عابران گوش می‌دهند. سپس، با توجه به مضمون سخنان شنیده‌شده، برای آینده خود فال می‌گیرند.

آجیل مشکل‌گشا: خوردن آجیل مشکل‌گشا، یکی دیگر از رسوم چهارشنبه‌سوری است. این آجیل، مخلوطی از مغزها و خشکبار است که به نیت برآورده شدن حاجات و گشایش مشکلات خورده می‌شود.

چهارشنبه‌سوری در دوران معاصر:

در سال‌های اخیر، چهارشنبه‌سوری با تغییراتی مواجه شده است. استفاده از مواد آتش‌زا و خطرناک، جایگزین آتش‌های سنتی شده و برخی از رسوم اصیل، کمرنگ شده‌اند. با این حال، چهارشنبه‌سوری همچنان یکی از محبوب‌ترین و پرشورترین جشن‌های ایرانیان است و در سراسر کشور، با شور و شوق فراوان برگزار می‌شود.

نکات ایمنی:

در برگزاری مراسم Chaharshanbe Suri، باید از مواد آتش‌زا و خطرناک دوری کرد.

مراسم آتش بازی را در فضاهای باز و دور از مواد قابل اشتعال اجرا کرد.

به کودکان و نوجوانان در خصوص خطرات ناشی از مواد آتش‌زا آموزش داد.

چهارشنبه‌سوری، فرصتی برای گردهمایی خانواده‌ها و دوستان، شادمانی و تجدید پیمان با آیین‌های کهن ایرانی است. با حفظ اصالت این جشن و رعایت نکات ایمنی، می‌توانیم این سنت زیبا را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.