فلونیترازپام (Flunitrazepam) یک داروی آرامبخش از دسته بنزودیازپینها است که معمولاً با نام تجاری روهیپنول (Rohypnol) شناخته میشود. این دارو برای درمان بیخوابی شدید یا بهعنوان داروی بیهوشی قبل از عمل جراحی استفاده میشود، اما به دلیل اثرات قوی و سریع آن، گاهی بهطور غیرقانونی مورد سوءاستفاده قرار میگیرد، از جمله در مواردی که به «داروی تجاوز جنسی» شهرت یافته است.
فلونیترازپام اثرات آرامبخش، خوابآور، ضداضطراب و شلکننده عضلانی دارد. این دارو با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، باعث کاهش فعالیت مغز و ایجاد حالت آرامش یا خوابآلودگی میشود. اثرات آن معمولاً ظرف 15 تا 20 دقیقه پس از مصرف ظاهر شده و تا 6 تا 12 ساعت ادامه دارد. دوزهای بالا میتوانند باعث فراموشی موقت (آمنیزی) شوند، بهطوریکه فرد ممکن است وقایع رخداده در زمان اثر دارو را به خاطر نیاورد.
به دلیل خاصیت ایجاد فراموشی و آرامبخشی قوی، فلونیترازپام در برخی موارد بهصورت غیرقانونی برای اهداف مجرمانه، از جمله تجاوز جنسی، استفاده شده است. این دارو میتواند در نوشیدنیها یا غذا مخلوط شود، زیرا در برخی فرمها بیرنگ و بیمزه است، و قربانی ممکن است بدون آگاهی آن را مصرف کند. این موضوع باعث شده که در بسیاری از کشورها، مانند ایالات متحده، استفاده و توزیع آن به شدت کنترل شود یا حتی ممنوع گردد.
عوارض شایع شامل خوابآلودگی، سرگیجه، کاهش تمرکز، و گاهی سردرد است. در موارد سوءمصرف یا دوز بالا، ممکن است عوارضی مانند تنفس کند، کاهش فشار خون، یا حتی کما رخ دهد. مصرف طولانیمدت میتواند منجر به وابستگی جسمی و روانی شود.
در بسیاری از کشورها، فلونیترازپام یک داروی تجویزی با محدودیتهای شدید است و بدون نسخه پزشک قابل تهیه نیست. در برخی کشورها، مانند ایران، این دارو به دلیل پتانسیل سوءاستفاده تحت نظارت دقیق قرار دارد و ممکن است بهطور کلی در دسترس نباشد.
این دارو Flunitrazepam، اگرچه در پزشکی کاربردهای محدودی دارد، اما به دلیل خطرات مرتبط با سوءمصرف، باید با احتیاط و تحت نظارت دقیق استفاده شود.